بهای سنگین زمین برای روشن شدن

چهار و سی دقیقه صبح دوشنبه ۲۷ دی ۱۳۷۲/۱۹۹۴ پیش از طلوع آفتاب مردم لس آنجلس با زمین لرزه‎ای به بزرگی ۶٫۷ ریشتر از خواب بیدار شدند. برق سطح شهر قطع شده بود و مردمی که به بیرون از خانه‎هایشان آمده بودند، مبهوت از وجود ابری مرموز در آسمان با مراکز اورژانس مختلف و یک رصدخانه محلی تماس می‎گرفتند. آن‏‎ها برای اولین بار بازوی کهکشان راه شیری را می‎دیدند که پشت نورهای شهر همیشه از دیدگان‎شان پنهان شده بود.

بعدا مشخص شد که شی عجیب در واقع نوار راه‌شیری بوده است. کهکشان ما که در تمام مدت به خاطر نورهای شهری از دیدگانمان مخفی مانده بود.

بی‎شک لامپ، بیشترین تغییر را در زندگی بشر ایجاد کرده است. با فشردن تنها یک دکمه می‌توانیم تاریکی طبیعی شب را کنار بزنیم. به لطف ‌‌‌‌این اختراع ما امروزه ساعت‌ها بعد از غروب کار می‌کنیم، تا اواخر شب در خارج از خانه بازی می‌کنیم و یا با خیال آسوده شب هنگام در خیابان‌ها پرسه می‌زنیم.

اما همین چراغ‌ها شب را از ما دزدیده‌اند. نور بسیار زیادی که وارد محیط زیست‌مان می‌کنیم، اکوسیستم‌ها را به مخاطره می‌اندازد. بطوری که با آسیب به حیواناتی که چرخه‌ی زندگیشان به تاریکی بستگی دارد چرخه‎ی شکار و زادوولدشان را مختل می‌کنیم. همین‎طور ریتم‌های بیوشیمیایی بدن ما به طور طبیعی با میزان مختلفی از نور طبیعی، کم یا زیاد می‌شوند اما با تغییر ‌‌‌‌این ریتم‌ها با نور مصنوعی سلامت خودمان را به مخاطره می‌اندازیم.

متاسفانه پرده‎ی پرنقش و نگاری که اقوام باستانی‌مان با آن داستان پردازی‎ می‎کردند، زمان کاشت و برداشت محصولات را با آن تنظیم می‌کردند و یا قوانین حاکم بر جهان را از آن استنتاج می‌کردند، همه و همه تنها به علت استفاده غلط از نورهای مصنوعی از دست رفته است.

آماندا گروملی از مدیران انجمن بین‌المللی آسمان تاریک است او عقیده دارد ناپدید شدن آسمان شب با جهانِ همواره در شتابِ ما گره خورده است، وقتی که کم‎تر آسمان پر ستاره شب را می‎بینیم، به تبع آن، بخشی از خودمان را از دست می‎دهیم. همان حس آرامش و حیرتی را که هر شب با دیدن آسمان حس می‎کردیم، از دست  داده‎ایم.

MANUEL CANALES AND RILEY D. CHAMPINE, NG STAFF

SOURCES: NASA BLACK MARBLE; EARTH

MANUEL CANALES AND RILEY D. CHAMPINE, NG STAFF

SOURCES: NASA BLACK MARBLE; EARTH OBSERVATION GROUP, NOAA NATIONAL CENTERS FOR ENVIRONMENTAL INFORMATION (NCEI); FABIO FALCHI, LIGHT POLLUTION SCIENCE AND TECHNOLOGY INSTITUTE; AMANDA GORMLEY AND JOHN BARENTINE, INTERNATIONAL DARK-SKY ASSOCIATION

چراغ‌هارا پنهان کنیم

آلودگی‌نوری به معنی «استفاده بیش از حد و نامناسب از نور مصنوعی» است که می‌تواند به شکل‎های مختلفی مانند خیرگی یا روشنایی بیش از اندازه، روشنایی آسمان، تجاوز نوری (یا همان منحرف شدن نور به جایی که به آن نیازی نیست) و به هم ریختگی یا اغتشاشات منابع نوری رخ دهد.

آلودگی‌نوری مانند یک نشت شیمیایی سمی آنی ‌نیست، اما یکی از اختلالات بسیار بد زیست محیطی روی زمین به حساب می‌آید. قریب به ۹۹ درصد مردم ایالات متحده و اروپا در سال ۲۰۱۶ آلودگی‌نوری را تجربه کرده‎اند. آنچه که رصدهای ماهواره‎ای نشان می‎دهند یک سوم جمعیت زمین راه شیری را نمی‎توانند ببینند که این نسبت شامل ۸۰ درصد جمعیت آمریکای شمالی است.

بر اساس رصدهای ماهواره‌ای، یک سوم جمعیت زمین قادر به دیدن راه ‌شیری نیستند که‌‌‌‌ این نسب شامل ۸۰ درصد از آمریکای شمالی است. تحقیق دیگری که در سال۲۰۱۷ انجام شد نشان داد آلودگی‌نوری از سال۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ سالی دو درصد[۱] به طور کلی افزایش یافته است.

گرچه سازمان‎های محیط زیستی و بسیاری از گروه‎ها زمان زیادی را به این مقوله اختصاص می‎دهند اما مسئله پیچیده‌تر از این‌هاست و به توجه همه‌ی ما نیاز دارد. آلودگی نوری فرصت مناسبی است که اگر به آن توجه شود، می‌توان مصرف انرژی را کاهش داد بی‌آنکه به کسی ضرری وارد شود.

امروز تمایل بیشتری به استفاده از لامپ‌های کم مصرف یا LED به جای لامپ‌‌‌های رشته‌‌‌‌ای وجود دارد، زیرا علاوه بر صرفه جویی روشن‎تر و ارزان‎تر نیز هستند. LED‌‌‌ها، انقلابی در نورپردازی فضاهای داخلی و خارجی‌‌‌‌ ایجاد کرد‌ه‌اند که کاهش مصرف انرژی قابل توجهی را هم برای افراد و هم کل شهر به دنبال داشته است.

اخیرا در لس‌انجلس بیش از صد و پنجاه هزار چراغ خیابانی را با ال‌ای‌دی عوض کردند و با این کار تقریبا سالانه هشت میلیون دلار صرفه جویی شد که حدودا شامل شصت درصد از هزینه‌‌‌های انرژی بود. اما وقتی ال‌‌‌‌ای‌دی‌‌‌ها از گزینه‌‌‌های قبلی ارزان‌تر هستند باعث‌‌‌‌ ایجاد هزینه‌‌‌های مخفی می‌شود. بطوری که مردم به استفاده بیش از حد از آن‌ها روی می‌آورند و مناطق را بیش از اندازه چراغانی می‌کنند. حتی بدون اینکه از سرپوش‌‌‌های مناسب برای منابع روشنایی استفاده کنند.‌ ‌‌‌این منابع روشنایی پر توان مقدار زیادی نور زائد را در تمامی‌ جهات منتشر می‌کنند.

از‌‌‌‌این گذشته ال‌‌‌‌ای‌دی‌‌‌های سفید ارزان که اغلب در نورپردازی بوستان‌ها و تامین روشنایی خیابان‌‌‌ها استفاده می‌شوند طول موج‌‌‌هایی از نور آبی را از خود ساطع می‌کنند که به راحتی به جو نفوذ می‌کند و به طور بالقوه باعث افزایش روشنایی آسمان می‌شوند. طول موجی ال‌‌‌‌ای‌دی‌‌‌های سفید بیش از چراغ‌‌‌هایی که بخش‌‌‌های دیگری از طیف نوری را ساطع میکنند برای انسان‌ها و حیوانات مضر است.

مقایسه انواع چراغ‌‌‌ها

ال‌‌‌‌ای‌دی‌‌‌ها باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و هزینه‌اند. اما چراغ‌‌‌های آبی- سفید که بیشتر مرسومند  نور را در محدوده دمایی ساطع می‌کنند که می‌تواند باعث افزایش ‌آلودگی‌نوری شود و بر سلامت انسان اثر بگذارد. پیشرفت در فناوری ال‌ای‌دی باعث ‌شده تا لامپ‌‌‌هایی که گرمای کمی تولید می‌کنند مقرون به صرفه و کاربردی باشند. متاسفانه ‌اندازه‌گیری دقیق اثر ال‌ای‌دی‌‌‌های سفید از مدارهای زمین کار آسانی نیست چرا که بیشتر ماهواره‌هایی که زمین را رصد می‌‌کنند به آن بخش از طول موج نور حساس نیستند. برای مثال در پژوهشی که سال ۲۰۱۷ کریستوفر کیبا منتشر کرد، بر اساس داده‎های ماهواره‎ای ‌آلودگی‌نوری در آمریکا کم و بیش ثابت است، در حالی که آسمان شب روشن‎تر از داده‎های ماهواره است و علت این ثبات ناتوانی ماهواره‎ها در شناسایی نور آبی است. محققان معتقدند که ال‌ای‌دی‌‌‌هایی با رنگ نور گرم‌تر، توان کمتر و دارای سرپوش می‌توانند از نظر صرفه‌جویی در هزینه‌ها و حفظ تاریکی آسمان به شدت مثمر ثمر واقع شوند.

اگر لامپ‌‌‌های ال‌ای‌دی به درستی استفاده شوند می‌توانند سیاره زمین را نجات بدهند و ‌آلودگی‌نوری کنترل شود اما اگر با بی‌دقتی استفاده شوند می‌توانند مخرب باشند.

آثار کشنده

مایکل میزور در حوالی پاییز سال۱۹۹۰ عادت داشت درست پس از طلوع در منطقه‌ی تجاری تورنتو پرسه بزند در خیابانی که بلندترین و روشن‌ترین ساختمان‌‌‌های شهر در آن واقع شده‌اند. این یک روال کاملا عادی برای میزور بود. او ساعات ابتدایی روز را به جمع‌آوری و فهرست‌بندی حیوانات مجروح شب گذشته می‌پرداخت و برای نجات و بازتوانی آنها تلاش می‌کرد. مایکل  می‌گوید: «به هرکجا که نگاه می‌کردم فقط بدن مرده پرنده‌‌‌ها در پیاده رو به چشم میخورد»

مثل بسیاری از شهرها نورهای شبانه‌ی برای پرنده‌‌‌ها کشنده‌اند. پرندگان گمراه شده در اثر تابش خیره‌کننده چراغ‌‌‌های مصنوعی به سمت پنجره‌‌‌های روشن پرواز می‌کنند یا به ساختمان‌‌‌های چراغانی شده برخورد می‌کنند وگاهی صدها عدد از آن‎ها بر سنگ فرش پایین ساختمان‌ها می‌افتد.

میزور که بنیانگذار برنامه آگاهی از آثار مرگبار نور (FLAP) است، تخمین می‌زند که ساختمان‌های تورنتو در سال ده‌‌‌ها هزار پرنده را به کشتن می‌دهند. گنجشک، مرغ مورچه‌خوار، سهره آمریکایی، دارخزک، سِسک و تاجی‌‌‌ها تنها برخی از گونه‌‌‌هایی هستند که در لیست تلفات حاصل از نور می‌بینیم. بخشی از این تلفات طی روز اتفاق می‌افتند، اما نورپردازی، شب را نیز برای پرندگان مرگبار می‌کند و اثرش به طرز شگفت آوری قابل دیدن نیست، چرا که بر اساس تجربه گشت زنی‌‌‌های صبحگاهی میسور در دهه‌ی نود برخی از مرغان ماهی خوار لاشه‌‌‌های‌‌‌‌ این پرندگان را برمی‌دارند. درنتیجه صبح‌‌‌ها که مردم به خیابان می‌آیند چیز چندانی از آنها باقی نمانده و متوجه‌ی موضوع نمی‌شوند.

امروزه داوطلبان‌‌‌‌ این موسسه هنوز هم به خیابان‌‌‌های آن منطقه برای گشت‌زنی می‌روند و پیش از آنکه نظافت‌چی‌ها یا مرغان ماهی خوار آنها را بردارند به بررسی وگزارش‌گیری از آنها می‌پردازند. آنها دریافته‌اند که بخشی از این مرگ و میر‌‌‌ها در فصل بهار و پاییز اتفاق می‌افتد، زمانی که شدیدا نورهای مصنوعی پرنده‎های مهاجر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. خصوصا آن‎هایی که در شب سفر می‌کنند و فریب نورهای مصنوعی مناطق شهری را می‎خورند می‌شوند.

اگر تلفات شهر تورنتو را در تعداد تمام شهرهای مشابه در آمریکای شمالی ضرب کنید مسلم است که ‌آلودگی‌نوری سالانه میلیون‌‌‌ها پرنده مهاجر را به کشتن می‌دهد.

حتی به دور از شلوغی‌های شهر نیز عطش ما برای روشنایی، قربانی می‌گیرد. محققین اثرات مضر بر گونه‌‌‌های خارج از شهر مانند خفاش‌‌‌ها، حشرات، گیاهان، ماهی‌‌‌ها، لاک‌پشت‌‌‌ها، بی‌مهرگانی مانند مرجان‌‌‌ها و حتی پستانداران را نیز ثابت کرد‌ه‌اند.

در استرالیا کایل رابرت از دانشگاه ملبورن درباره‌ی چرخه‌ی تولید مثل تامار والبی تحقیق می‌کند. این کیسه‌دار کوچک باروریش را با کاهش سطح نور که بعد از انقلاب تابستانی رخ می‌دهد تنظیم می‌کند. در نتیجه‌ی آن شش هفته، وقتی که منابع غذایی به وفور زیاد است نوزادان تازه به دنیا آمده از مادرشان غذا تقاضا می‌کنند.

والبی‌‌‌ها تنها به چند شب به‌ اندازه سه دقیقه کاهش نور نیاز دارند تا چرخه زاد و ولدشان فعال شود. اما رابرت چیز متفاوتی را در دو گروه جمعیت والبی که در جزیره گاردن تحت نظر داشت مشاهده کرد. یک جمعیت نزدیک به یک پایگاه دریایی زندگی می‌کرد که غرق در نور چراغ‌‌‌های سدیم پر فشار بودند. اما جمعیت دیگر در شاخ و برگ‌‌‌های دست نخورده‌‌‌‌ای زندگی می‌کردند که فاز‌‌های مختلف ماه افت و خیز زیادی در سطح روشنایی‌‌‌‌ ایجاد ‌می‌کرد. مطالعات پنج ساله نشان می‌دهد والابی‌‌‌های بوشلند زادوولدشان درست طبق انتظار، شش ماه بعد از انقلاب تابستانی رخ می‌دهد.

اما جمعیت شهری چهار هفته تاخیر داشتند ‌‌‌‌این چهارهفته عدد خیلی بزرگ است چرا که باعث عدم تناسب بین اوج زاد و ولد و وفور منابع غذایی می‌شود.‌‌‌‌ این جمعیت از والبی‌های ساکن مناطق شهری برای ‌‌‌‌اینکه‌‌‌‌ این ناهمخوانی را برطرف کند از علفزار‌‌‌های آبیاری شده تغذیه می‌کنند که غذایی ناکافی برای آن‌ها به حساب می‌آید. رابرت معتقد است نورهای مصنوعی در شب باعث سرکوبی هورمون‌‌‌های والبی می‌شوند. در شرایط طبیعی مقدار ‌‌‌‌این هورمون‌‌‌ها درطول دوره‌‌‌هایی که تاریکی در حال افزایش است در بدن‌‌‌‌ این جاندار زیاد است. رابرت می‌گوید: ما همچنین انتظار چنین اثری را بر سایر گونه‌‌‌هایی که زاد و ولد فصلی و وابسطه به سطح نور دارند را داریم. به نظر او چنین اثری را بر سایر گونه‌‌‌هایی که زاد و ولد فصلی و وابسته به سطح نور دارند، می‎توان انتظار داشت.

هزاران سال است تغییر پیاپی بین روز و شب فیزیولوژی ما را به نحوی تنظیم کرده که عوامل زیستی درونمان به گونه‌‌‌‌ای فعال می‌شوند که شب‌ها به خواب برویم و صبح بیدار شویم و بدین طریق به این ترتیب کمک می‌کنند که سالم بمانیم.

ریچارد استیونس متخصص واگیر‌شناسی[۲] دانشگاه کانکنیکت است که دهه‌ها به مطالعه ارتباط بین ‌آلودگی‌نوری و سلامت انسان پرداخته.  او معتقد است فیزیولوژی شبانه ما به تاریکی وابسته است، نه به خواب. چیزی که ما نیاز داریم زمان طولانی‌تر دوره‌‌‌های فیزیولوژیک شبانه است.

وابستگی بین نور و زندگی جانوران از جایی شروع می‌شود که فوتون‌ها به شبکیه چشم برخورد کرده و سیگنالی را برمی‌انگیزانند، سیگنال به گروهی از نورون‌‌‌های موسوم به هسته‌‌‌ی بالای‌کیاسما می‌رسد، ‌‌‌‌این هسته عصبی تنظیم کننده غده‌ی پینه‌آل مغز است و هورمون ملاتونین‌ ترشح می‎کند. از‌‌‌‌ این طریق ترشح ملاتونین در غروب شروع به افزایش می‌کند و در نیمه شب به حداکثر مقدار خود می‌رسد و سلسله‌‌‌‌ای از واکنش‌ها را که تنظیم‌کننده چرخه خواب و بیداری هستند، فعال می‌کند، کاهش دمای بدن، کاهش متابولیسم و افزایش لپتین -هورمون کاهش دهنده اشتها از جمله آن‌ها هستند. در گذشته برای بشر بسیار حیاتی بود که نیمه‌شب گرسنه نشود چرا که اگر در آن ساعت به دنبال غذا می‌رفت خودش غذای جانداران دیگری می‌شد.

 نور صفحه‌ی کامپیوتر، چراغ روشن حمام، نور وسایل الکتریکی داخل و خارج خانه و یا نور چراغ‌‌‌های خیابان که از پنجره وارد اتاق می‌شوند همگی می‌توانند با تغییر در میزان افزایش و کاهش ملاتونین در ‌‌‌‌این چرخه شبانه‌روزی اختلال‌‌‌‌ ایجاد کنند.

چاقی یکی دیگر از از نتایج آشفتگی نوری بر فیزیولوژی شبانه است که به علت پایین بودن مداوم سطح لپتین رخ می‌دهد. بر اساس تعدادی از تحقیقات داد‌ه‌‌های قابل استنادی وجود دارند که ثابت می‌کنند پایین بودن سطح ملاتونین و برهم خوردن چرخه‌ی شبانه‌روزی در ‌‌‌‌ایجاد بیماری‌‌‌های قلبی، دیابت، افسردگی و سرطان به خصوصا سرطان سینه نقش دارند.ن‌ااخی

این آثار در افرادی که شیف شب کار ‌می‌کنند بسیار محسوس است. مثلا در رانندگان کامیون و متصدیان پرواز که نمونه‌‌‌های مورد مطالعه در برهم خوردگی چرخه خواب بود‌ه‌اند.

در سال ۱۳۸۶/۲۰۰۷ سازمان بهداشت جهانی (WHO) مشاغل شیفتی را به عنوان عامل خطرساز به وجود آورنده سرطان معرفی کرد. در سال۲۰۱۲ /۱۳۹۱ سازمان پزشکی آمریکا هشدار داد که روشنایی مداوم شبانه آثار مخرب برسلامتی دارد و وضعیت خطرناکی برای بدن به وجود می‌آورد در نتیجه نباید اثرات روانشناسانه‌ی از دست دادن شب را دست کم گرفت.

روانشناسان دانشگاه کالیفرنیا معتقدند آسمان پرستاره‌‌‌‌ای که هر شب بالای سرمان می‌چرخد‌، حس شگفتی و حیرت را در انسان بر می‌انگیزاند. در مطالعات آزمایشگاهی، شرکت کنند‌گانی که به تازگی چنین احساساتی را تجربه کرده بودند در ارزیابی که صورت گرفت، مهربان‌تر، نوع دوست‌تر و کمتر مادی‌گرا شناخته شدند.

فیلسوفان نوشته‌اند که وقتی به آسمان زیبا نگاه می‌کنیم احساس می‌کنیم که ما هم جزئی از چیزی بزرگ هستیم، که مقدس است و هدفدار! برعکس آسمانی که با آلودگی از دیدمان مخفی می‌شود وزنه‌‌‌‌ای بر آگاهی‌مان می‌گذارد.

نجات لاک پشت‌‌‌های دریایی

آثار مخرب نورهای ساحلی بر لاکپشت‌‌‌ها احتمالا بیشتر از همه شناخته شده است. اما حداقل در فلوریدا کنشگری مردم برای نجات لاک‌پشت‌‌‌ها سرانجام وضع را عوض کرد. لاکپشت‌های نوزاد از بازتاب نور ماه بر روی امواج دریا برای پیدا کردن جهت دریا استفاده می‌کنند. اما آسمان‌خراش‌ها، استراحت‎گاه‎های‌ ساحلی، رستوران‌ها، فروشگاها و خانه‌های نورانی‌ در امتداد همان ساحلی در فلوریدا قرار دارند که بیش از نود درصد لاکپشت‌های دریایی آمریکا در آن لانه دارند.

این چراغ‌های روشن مانند تعداد زیادی ماه مصنوعی تعداد بسیار زیاد ماه روشن برای این لاکپشت‌ها به نظر می‌رسند و آن‎ها را به سمت خودشان می‌کشانند. بسیاری از این لاکپشت‌های کوچک به جای آنکه به سمت آب بروند به سوی جاده‌‌ها و تجهیزات منحرف می‌شوند. برای این نوزادان هر دقیقه در خشکی بودن به معنای دور ماندن از گروه و در خطر افتادن است.

وقتی خورشید طلوع کند لاکپشت‌های متفرق شده و گیرکرده در خشکی بدن‎شان بی‌آب و دمای بدنشان بالا رفته است این لاکپشت‌ها به راحتی توسط شکارچی‌ها ربوده می‌شوند. حتی از میان تعداد کمی از آن‌ها که به اقیانوس راه پیدا کرده‌اند هم شمار اندکشان زنده می‌مانند.

دیوید گولدفری سرپرست اجرایی کمیسیون حفاظت از لاکپشت‌های دریایی در گزنویل می‌گوید: ده‌ها هزار بچه لاکپشت سالانه از مسیرشان منحرف می‌شوند. در سواحل ما آلودگی نوری یکی از دو عامل مرگ نوزادان لاکپشت‌های دریایی است. او و همکارانش با اعمال تعدادی مقررات و با استفاده از ده میلیون دلار از بودجه ای که بابت نشت نفت در سواحل، از جانب سازمان بین المللی محافظت از آبزیان و حیات وحش  (National Fish and Wildlife Foundation) پرداخت شده بود توانستند شروع به تغییر چراغ‌های سواحل کالیفرنیا کنند.

بدون هیچ هزینه‌ای برای صاحبان املاک آنها کار خود را با نواحی خطرناکی که قبل از وضع قوانین وجود داشتند شروع کردند. و هم‌اکنون حدود ده سال از شروع این پروژه می‌گذرد، وگودفری می‌گوید صاحبان املاک از چراغ‌های پربازده‌ای که برایشان نصب کردیم بسیار راضی‌اند و حتی املاک همسایه خود را به نصب این چراغ‌ها تشویق می‌کنند.

شاید تعویض چراغ‌ها در ابتدا مشمول هزینه‌ی زیادی باشد اما در دراز مدت باعث صرفه جویی و کاهش هزینه‌ها تا هفتاد درصد می‌شود.

نورپردازی جدید سواحل از سه اصل پیروی می‌کند که نه تنها برای لاکپشت‌ها که برای انسان‌ها و تمامی حیات‌وحش ‌مفید است.

بعضی از این اصول توسط تک تک صاحبخانه‌ها قابل اجراست و بعضی دیگر به کمک شهرداری برای خارج کردن چراغ‌های خیابان و سایر تاسیسات نیازمند است.

گادفری می‌گوید: یک قدم کلیدی، نصب چراغ‌ها از جهت بالا به پایین است. و اینکه به جای آنکه یک پارک را با تیرهای چراغ برق ۷٫۵ متری نورپردازی کنیم تیر چراغ برق ۳ متری نیز کفایت می‌کند.

برای پیاده‌رو‌ها چراغ‌های کوتاه نزدیک به زمین همان کاری را می‌کنند که چراغ‌های بالاسری می‌کنند. همچنین توصیه می‎شود که با درپوش گذاشتن روی چراغ‌ها نور آن‎ها را به سمت هدفی که می‎‌خواهیم روشن شود هدایت کنیم به جای اینکه نور را بی‌هدف به هر طرف روانه کنیم. صاحبخانه‌ها منازل هم می‌توانند تایمر یا سنسور حرکتی نصب کنند که چراغ‌های بیرونی تنها درصورت نیاز روشن شوند.

برای حیوانات حساس به نور مهم است که به جای ال‌ای‌دی‌های سفید-روشن از انواع نور با طول موج بلند استفاده شود. برای مثال لاکپشت‌های نوزاد جذب لامپ‌های زردکهربایی نمی‌شوند. این نوع از نور برای انسان‌ها نیز بهتر است، همان‎طور که مطالعات انجام شده درباره تاثیر نورسفید-آبی تلوزیون و گوشی‌های هوشمند بر بدن انسان نشان می‎دهند. البته شاید تعویض چراغ‌ها در ابتدا مشمول هزینه‌ی زیادی باشد اما در دراز مدت باعث صرفه جویی و کاهش هزینه‌ها تا هفتاد درصد می‌شود.

تعویض لامپ برای یک خانه‌ در امتداد ساحل فلوریدا حدود هزار و پانصد تا چهارهزار دلار هزینه دارد.  این هزینه برای یک آپارتمان کوچک حدود بیست‌و‌پنج هزار دلار و برای یک مجموعه تفرجگاهی بزرگ حدود سی تا هشتاد هزار دلار می‌شود.

این گروه تا به امروز نسبت به تغییر چراغ‌های صدها ملک اقدام کرده که حدود ۴۰ کیلومتر از ساحل را شامل می‌شود، و بطور همزمان جمعیت لاکپشت‌های این ساحل را قبل و بعد از این تغییرات زیر نظر داشتند.

گودفری اعتقاد دارد در مقابل هر ملکی که چراغ‌هایش را عوض کرده آمار لاکپشت‌ها‌ی منحرف شده نزدیک به صفر شده است. این گروه در سایرنقاط جهان مانند کاستاریکا که احتمال آسیب به لاکپشت ها وجود دارد نیز کار می‌کنند. او می‌گوید: «مادامی که بودجه‌ای بابت این کار در اختیار داریم این کار را ادامه می‌دهیم.»

لذت‌های آسمان تاریک

 از آنجا که اثرات آلودگی نوری نسبت به قبل بیشتر عیان شده است، مقررات نورپردازی هم به تبع آن کامل‏تر شده است. در اواسط دهه‌ی ۱۹۹۰ کانادا قوانین نورپردازی برای حمایت از پرنده‌ها را وضع کرد و اکنون تعداد بسیاری از شهرها مثل تورنتو، واشنگتن‌دی‌سی و نیویورک در کمپین خاموش کردن چراغ‌ها در فصل اوج مهاجرت پرنده‌ها شرکت می‌کنند.  در سال ۲۰۱۶ انجمن پزشکی آمریکا اعلام کرد که استفاده زیاد از ال‌ای‌دی‌های طیف آبی برای انسان مضر است و توصیه به کاهش استفاده از آن‌ها کرد. بیشتر شهرها با تعویض چراغ‌هایشان در تلاش برای بازپس‌گیری شب و کاهش اتلاف انرژی هستند. بطور مثال فلگ‌استاف در آریزونا اولین شهری بود که در آن انجمنی به نام «آسمان تاریک» با کمک انجمن بین‌المللی آسمان تاریک تاسیس شد.

بازسازی تجهیزات شیکاگو

تاکنون، درمورد مناطقی با نورکم گزارشی حاکی از افزایش جرم وجنایت و کاهش ایمنی وجود نداشته و حتی در پارک گارفیلد غربی در شیکاگو گزارشات بیشتری از جرم وجنایت در کوچه‌های پر نور وجود داشته است. اتفاقا نظر مردم این است که وقتی نور خیره‌کننده‌ای نباشد چشم سریع‌تر به تاریکی عادت می‌کند.

برای برخی از شهرها از بین بردن آلودگی نوری راهی برای افزایش درآمد گردشگری است و درعین حال باعث افزایش ارتباط انسان با آسمان شب می‌شود.

برای مثال شهر جاسپر در کانادا را در نظر بگیرید، بهشتی برای دوست‎داران کوهستان، حیات‌وحش و طبیعت است.  فقط با چند دقیقه رانندگی در خارج از شهر، رصدگران آسمان می‌توانند مجموعه‌ای شگفت‌انگیز را از ستاره‌ها ، شهاب سنگ، ماهواره‌ها و شفق قطبی مشاهده کنند. از سال ۲۰۱۰، این شهر در پاییز میزبان یک جشنواره آسمان تاریک است که هزاران نفر را سالانه به خود جذب می‌کند. اما ساکنان جاسپر راضی نیستند که زیبایی‌های شبانه تنها به مرزهای شهر آن‎ها محدود باشد.

این شهر هم‌اکنون برای تغییر چراغ‌هایش با لومیکان؛ یک شرکت کانادایی، همکاری می‌کند. این شرکت با انجمن بین‌المللی آسمان تاریک در ارتباط است، برای شروع، چهارصد عدد از چراغ‌ها با چراغ‌های سرپوش‌دار لومیکان تعویض شد، رنگ این چراغ‌ها کهربایی و دمای رنگ این چراغ‌ها بین۱۷۰۰تا۲۲۰۰ کلوین است.

آنچه که در ابتدا توجه این شرکت را به خود جلب کرد، این بود که چراغ‌های ال‌ای‌دی نمای بدی دارند مانند چراغ‌های زندان! و البته بسیار پر نور. اینکه این نورپردازی‎ها ستاره‌ها را از مقابل چشم‌ها غایب می‌کند و به اکوسیستم آسیب می‌زنند، این شرکت را برای مقابله با آلودگی نوری بیشتر تشویق کرد.

در سرتاسر آمریکای شمالی و اروپا، پارک‌های آسمان تاریک در حال افزایش هستند و جشنواره‌هایی مانند جاسپر درحال شکوفایی است. مردم هم دوباره در حال مانوس شدن با آسمان هستند درست هنگامی که تکنولوژی به گونه‌ای در دسترس ماست که می‌توانیم به کمک آن به بازپس‌گیری بخش بزرگتری از طبیعت شب اقدام کنیم .

کریستوفر کیبا، دانشمندی که آلودگی‌نوری را در سطح جهانی مطالعه می‌کند تابلوی «تراس کافه در شب» اثر ونگوگ را تصویر ایده‌آل خود از نمای شب می‌داند. این تابلو، رویایی از آنچه باید داشته باشیم است. زیبا، گرم با نورهای یکدست، تعداد بسیاری ستاره در پس زمینه‌ای تاریک! «متاسفانه به جایی رسیدیم که باید به یک نقاشی که برای سال‌ها پیش است نگاه کنیم تا نورپردازی ایده‌آل را ببینیم!!»

راه‌کارهای مقابله با آلودگی نوری

صاحب‌خانه‌ها، مدیران شهری و سایر افراد مسئول زیرساخت‌های شهری می‌توانند با بهره‌گیری از این توصیه‌ها که توسط انجمن بین‌المللی آسمان تاریک ارائه شده است برای کنترل آلودگی نوری، کاهش مصرف انرژی و حفظ سلامتی انسان‎ها و حیوانات قدم بردارند.

– استفاده از ال‌ای‌دی‌ها و چراغ‌های کم مصرف با رنگ نور گرم

– استفاده از دیمر، سنسور حرکتی و تایمر در نورپردازی‌های بیرونی

– استفاده از سرپوش برای کم کردن خیرگی و تجاوز نوری

– خاموش کردن چراغ‌های غیر ضروری داخل ساختمان به خصوص زمان تعطیلی

– تا آنجایی که ممکن است شب هنگام محیط خانه را تاریک نگه دارید و اگر در شب مجبور به استفاده از سرویس بهداشتی هستید چراغ قرمز کم نوری در آن روشن بگذارید تا ساعت بیولوژیک شبانه‌ی بدن برهم نخورد.

– دستگاه‌های الکتریکی را یک ساعت قبل از به رختخواب رفتن خاموش کنید. در صورت وجود از برنامه‌هایی استفاده کنید که نور آبی دستگاه شما را  فیلتر می‌کند.

– اگر در یک ساختمان مرتفع زندگی می‌کنید، پنجره‌ها را با پرده‌های ضخیم و تیره بپوشانید که از برخورد پرندگان با ساختمان جلوگیری شود.

منبع: نشنال جئوگرافی

مترجم: سمیرا کیان‌پور

---

[۱] مترجم: در اینجا افزایش آلودگی نوری در مساحت زیر پوشش نور تخمین زده شده است.

[۲] epidemiologist