احداث رصدخانه ملی در قمصر کاشان

قمصر کاشان، در بین شهر های کشور دارای کمترین میزان آلودگی نوری برای رصدخانه ملی است.پس از گذشت ۹۰۰ سال از تأسیس رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی، نخستین .رصدخانه حرفه‌ای کشور در قمصرکاشان تأسیس می‌شود…

ساخت رصدخانه ملی ایران در ارتفاعات کاشان تاکنون ۲۰ درصد پیشرفت داشته است.  این رصدخانه در ارتفاع ۳ هزار و ۶۰۰ متری قله «گرگش» در روستای کامو در ۸۰ کیلومتری جنوب غربی شهر کاشان ساخته می‌شود .

رضا منصوری مجری طرح رصدخانه ملی ایران، ایجاد این رصدخانه را نماد توان علمی متخصصان و دانشمندان کشورمان دانست و آن را یکی از برنامه‌های مهم برنامه پنجم توسعه کشور اعلام کرد.
وی با بیان این که اعتبار مورد نیاز برای بهره‌برداری از این رصدخانه ۴۰۰ میلیارد ریال است، گفت: ساخت قطعات و ابزار مورد استفاده در این رصدخانه سال آینده در کشور آغاز می‌شود.
وی گفت: مطالعات مکان‌یابی رصدخانه ملی ایران با در نظر گرفتن ویژگی‌هایی نظیر امکان دید مناسب آسمان و تعداد شب‌های ابری ۹سال طول کشید.
منصوری، طراحی و تعیین مکان دقیق تلسکوپ، ابزار رصد و کنترل آلودگی نوری حوالی قله گرگش را از دیگر برنامه‌های اجرای این طرح اعلام کرد و گفت: ساخت جاده دسترسی به طول ۱۱کیلومتر وتأمین منابع آب، برق، کابل فیبرنوری و زیرساخت مخابراتی از نیازهای اساسی برای تسریع در ساخت وتکمیل به موقع این طرح است.
ساخت رصدخانه ملی ایران، اسفند سال ۱۳۸۲ به عنوان یکی از بزرگترین طرح‌های علمی کشور در هیأت دولت تصویب شد.
اجرای طرح رصدخانه ملی ایران از بهمن سال۱۳۸۲ با تشکیل کمیته‌ای به نام کارگروه رصدخانه ملی در معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آغاز و در آبان ماه سال ۱۳۸۵ این طرح به پژوهشگاه دانش‌های بنیادی واگذار شد.
دکتر محمد جواد لاریجانی رئیس پژوهشکده و طرح‌های بنیادی کشورهم گفت: رصد خانه کاشان از نوع درجه یک و به لحاظ وسعت دوازدهمین و به لحاظ دقت اولین رصد خانه دنیا خواهد بود.
دکترلاریجانی در بازدید از ارتفاعات گرگیش در منطقه کامو و جوشقان از توابع شهر قمصر کاشان گفت: این رصد خانه سفره گسترده علمی خواهد بود که نه تنها محققین ایرانی بلکه محققین سراسر جهان اسلام، زمان‌هایی را برای رصد پدیده‌های سماوی در این رصد خانه رزرو خواهند کرد.
لاریجانی طرح رصد خانه ملی کاشان را یکی از طرح‌های کلان علمی دانست که با تأسیس آن پیشرفت‌های وسیعی را برای جایگاه علمی کشور به دنبال خواهد داشت.
وی یاد آورشد: با تأسیس رصد خانه ملی کاشان، ایران تنها کشور منطقه خاورمیانه خواهد بود که دارای چنین رصدخانه پیشرفته‌ای است.
رئیس پژوهشکده و طرح‌های بنیادی کشور، کمی آلودگی نوری در منطقه قمصر کاشان را مهمترین دلیل انتخاب این منطقه برای تأسیس رصدخانه ملی ایران دانست و با اشاره به اینکه در حال حاضر این منطقه یکی از بهترین نقاط کشور به لحاظ دید است، افزود: بعد از ۴ سال مکان‌یابی و آمایش مناطق مختلف کشوردر زمینه اندازه‌گیری دقت آلودگی نوری و سایر شاخصه‌ها، ارتفاعات گرگیش در منطقه کامو و جوشقان از توابع قمصر کاشان بهترین مکان تشخیص داده شد.
لاریجانی با اشاره به مصوبه دولت برای حفاظت از مناطق حفاظت شده نوری بویژه مناطق حفاظت شده نزدیک به رصد خانه گفت: با استفاده از این مصوبه باید از افزایش آلودگی نوری منطقه جلوگیری شود.
وی انتخاب منطقه قمصرکاشان به عنوان اولین پایلوت اجرای شهر نمونه با کمترین آلودگی نوری را یکی از دستاوردها دانست و افزود : با اجرای این طرح در آینده نزدیک قمصر به عنوان شهر نمونه‌ای با کمترین آلودگی نوری معرفی خواهد شد.
دکتر خرمشاهی مجری طرح رصدخانه ملی ایران نیز رصد خانه ملی ایران در کاشان را مجهز به یک تلسکوپ اپتیکی با قطر آیینه ۴/۳ متر برای فاز اول اعلام کرد و گفت: با نصب این تلسکوپ این امکان برای محققین و پژوهشگران در حوزه نجوم فراهم خواهد شد تا بتوانند اجرام موجود در کهکشان خود و اجرام فراکهکشانی را تا عمق قابل توجهی از کیهان مورد مطالعه قراردهند.
به گفته وی این تلسکوپ مجهز به ابزارگان رصدی تصویربردار و طیف سنج خواهد بود.
دکتر خرمشاهی، از مهمترین ویژگی‌های این تلسکوپ را طراحی آن توسط متخصصین داخلی با کمک مشاوران خارجی اعلام کرد.

منبع: روزنامه ایران